Üniversite’de Hangi Bölümü Seçmeliyim?

Gençlerimiz üniversite sınavına girdi. 31 Temmuz’da da sonuçlar açıklanacak.

Haziran ayı sonunda üniversite sınavına giren öğrenciler, sınav sonuçlarının açıklanmasının ardından 7–14 Ağustos tarihleri arasında hayatlarının en önemli tercihlerinden birini yapacaklar.

Bu sene sınavın daha zor olduğundan bahsediliyor.

Herkesin gözü belli başlı üniversitelerde; Boğaziçi Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi, ODTÜ, Bilkent Üniversitesi, İTÜ, Bilgi Üniversitesi, Yeditepe Üniversitesi….

Puanınıza, imkanınıza, ilginize göre çeşit çeşit üniversiteler var.

Billboardlara ilan vererek öğrencilere burs verdiğini duyuranlar da var. Yüzyıllardır ayakta durmasıyla, akademik özellikleri ile star olan da…

Eğitimci bir aileden geliyorum. Hem dede tarafım, hem de teyzelerim eğitimci.

Eğitime ve öğrenime önem veriyorum.

Bu nedenle dikkatinizi çekmek istiyorum:

Dönem Hayat Boyu Öğrenim Dönemi. “Üniversiteyi kazandım, artık bitti. Mezun olunca da harika bir iş bulurum.” diye birşey yok artık.

Bir de hangi bölümü seçeceğiz, ne olacağız kaygısı var. Tutkusu olan gençlerin işi kolay.

Kafası karışık olanların ise çok da zor değil.

Benim dönemimin sosyal bölüm okuyan öğrencisi İşletme yazardı ilk tercihe. Mühendislikte ise Endüstri Mühendisliği revaçtaydı.

Şimdi tüm dengeler değişti. Bu nedenle gençler, size bir iki tavsiyem var:

Gençlere Tavsiye 1:

Şu ana kadar nerede, ne okumak isteyeceğinize iyi kötü karar vermiş olabilirsiniz. Zaten okumak istediğiniz bölümün derslerine internetten kolayca ulaşabiliyorsunuz. Detayları ile veriliyor bu dersler. Bir bakın. Belki de size hiç hitap etmeyen dersler.

Bazı değerli üniversiteler ilk iki sene tüm dersleri verip, sonra sizin seçmenize izin veriyor. Bunlara girebiliyorsanız şanslısınız. İlk iki sene bölümün tüm derslerini alıp, sonra da branşa ayrılıyorsunuz. Bu iki senede de siz ne okumak isteyeceğinize karar verirsiniz artık.

Gençlere Tavsiye 2:

Eğer bakmadıysanız, gazetelerden ve internetten İnsan Kaynakları İlanlarına sık sık bakın.

Ne tür elemanlar aranıyor?

Sizin girmeyi hayal ettiğiniz şirketlerde neler önemli?

O şirketlerin eleman sayfalarına kariyer sayfalarına girin. Aranan elemanların özellikleri neler?

Hangi bölümleri tercih ediyorlar şirketler?

Sizin seçeceğiniz üniversite ve bölüm bu özellikleri size sağlıyor mu?

Gençlere Tavsiye 3:

Gelecekte hangi meslekler popüler? Şu anda neler oluyor dünyada? Ekonomi sayfalarında nelerden bahsediliyor? Sadece gazete sayfaları ile kısıtlı kalmayın. Tüm dünyayı takip edin internetten.

Sektörleri ve alanları inceleyin. Hangisi sizi daha çok cezbediyor? Teknoloji mi? Enerji mi? Sağlık mı? Tarım mı? Genetik mi? Ekonomi mi? İnşaat mı? Robotik mi? Uzay mı? Siyaset mi? Sanat mı? Bundan 10 sene önce olmayan meslekler şu anda var. İlerleyen teknoloji ile bir sürü meslek de yok olacak. Ona göre yönünüzü seçin.

Unutmayın, belki de size öğretilen şeyleri uygulamanıza gerek kalmayacak. Bir robot, ya da Yapay Zeka ile herşey çözülecek.

Siz okuyacağınız disiplini seçin sadece. O disiplinde edineceğiniz birikim mutlaka işinize yarayacaktır.

Gençlere Tavsiye 4:

Mühendislik okuyabiliyorsanız, mutlaka mühendislik okuyun. İşin kolayına kaçmayın. Dünyayı değiştirmek için bir sürü mühendise ihtiyaç olacak.

Gençlere Tavsiye 5:

Ben ne anlarım mühendislikten diyorsanız bile teknoloji ile ilgili bir dalı mutlaka yan dal olarak, ya da kurs olarak eğitiminizin bir kenarına koyun. Kodlama öğrenin. Algoritmik düşünme nasıl olacakmış, bir bakın. Ne iş yaparsanız yapın, yanında teknoloji olacağı kesin.

Ben belki yetişemem ama benim çocuklarımın ve torunlarımın robotlarla çalışacağı, dünyanın Yapay Zeka ile sistemleri yürüteceği aşikar. Korkutucu mu? Evet. Korkmamak için öğrenmek lazım. Korkmamak için konuya hakim olmak lazım.

Bir de hatırlayın bakalım, iş ilanlarında en çok arananlar kimler? Kod yazabilenler.

Gençlere Tavsiye 6:

Yeniliklere adaptasyon ve öğrenme becerilerinizi her zaman bileyin derim. Dönem değişim dönemi. Kolay adapte olabilen, kolay öğrenebilen ve uygulayabilenler her zaman ayakta kalacak. Ama biz okulda bunu görmedik diye bir şey hiç bir zaman olmadı, şimdi hiç olmayacak.

Öğrenme için değişik yöntemler var; işte bu sayfadan ulaşabilirsiniz.

Gençlere Tavsiye 7:

İngilizce bilmek artık olmazsa olmaz. İngilizcenizi geliştirmeye bakın. Internette kaynakların büyük çoğunluğu ingilizce. İngilizce bilmemek ayıp. Dizi mi izlersiniz alt yazılı, kursa mı giderseniz bilmiyorum. Ama İngilizce öğrenme işini ciddiye almanızı tavsiye ederim.

Ne yapacaksanız yapın, dünyayı takip edin. Naoteknoloji, genetik, robotik, yapay zeka, arttırılmış gerçeklik, big data, kodlama konusunda neler oluyor, okuyun. Bu konudaki uzmanları sosyal medyadan takip edin.

Gençlere Tavsiye 7:

Ne okursanız okuyun, insanca özelliklerinizi geliştirmeye önem verin. Madem robotlar gelecek, o zaman biz de en iyi yapabildiğimiz şeyi yapalım; İNSAN OLALIM.

İnsanca Özellikler deyince;

1. İletişim becerileriniz mükemmel olmalı. Sadece sözlü iletişim değil, aynı zamanda yazılı ve görsel iletişiminizi de geliştirmelisiniz. Fotoğraf olayında başarılı olduğunuzu biliyoruz. Aynı özeni yazıya ve videoya da göstermenizi tavsiye ederim.
2. Takım çalışmasına yatkın olmalı, gerektiğinde lider, gerektiğinde takipçi olmalısınız. Dikkat edin, başarılı iş modellerinin altında hep başarılı takımlar var. Kişi yalnız başına pek bir yere gelemiyor artık.
3. Kendinizi, işinizi en iyi şekilde sunabilmelisiniz.
4. Multi disipliner düşünebilmelisiniz. Olayları farklı bakış açıları ile değerlendirip, disiplinlerarası geçişler yapabilmelisiniz.
5. Yaratıcılığınızı geliştirmelisiniz, mutlaka bir sanat dalı ile beyninizin farklı alanlarının da etkileşimde olmasını sağlamalısınız; yapay zeka yaratmaya başlasa da siz insan olarak ondan 1–2 adım önde olmak zorundasınız
6. Empati yeteneğiniz çok önemli, yapay zekanın yapmakta zorlanacağı işlerden biri de bu diyorlar. Empati yeteneğinin önemli olduğu işleri araştırmalı ve buralara yönelinmeli
7. Uzlaşma yetenekleri çok önemli.
8. Kendi kendiniz motive edebilmelisiniz. Devir online öğrenim ve freelance çalışma devri. Home ofiice çalışıyor olabileceksiniz, ya da edimek istediğiniz bir beceriyi internetten edinmek isteyebileceksiniz. Hem öğrenmede hem de iş yapmada kendi kendini motive etmek çok önemli olacak.

Bunlar benim tavsiyelerim.

Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun da üniversite tercihlerini yapmaya hazırlanan öğrencilere şu önerilerde bulunuyor:

1.Doğru tercihi yapmak için öğrenim görmek istediğiniz yükseköğretim programlarına ilişkin detaylı araştırma yapın,

2.Kendinize bir tercih listesi hazırlayarak bu listede yer alan sıralamaları belirlerken çok dikkatli davranın,

3.YKS kılavuzunda yer alan bilgileri ve tercih yapacağınız tabloları, programların koşullarını, burs vs. özelliklerini dikkatli biçimde inceleyin,

4.Bir programın gerektirdiği koşulları dikkate almadan tercih yapmayın,

5.Tercih sıralaması yaparken bir önceki yılın puanlarını çok fazla dikkate almayın, başarı sıralamalarını ölçüt alın,

6.Tercih yapmadan önce belirlediğiniz üniversite ve programların yanı sıra akademik kadrolarını, öğrenim olanaklarını tanıyın ve tercihlerinizi son güne bırakmayın.

Geleceğin Mesleklerini Seçmeye Çalışın

Üniversite tercihinizi yaparken kendinizi çok yönlü geliştirecek farklı disiplinlere ait becerileri kazandıracak yükseköğretim programlarını tercih edin,

Gelecek on yılın meslekleri bilgi ve yenileşme çağındaki değişime paralel olarak sağlık, endüstri, iletişim ve medya çalışmaları, sosyal hizmet alanlarında olacak,

Şu anda adı çok fazla bilinmeyen ancak yakın gelecekte oluşacak ihtiyaçlar sonucunda adını sıkça duyacağımız alternatif enerji danışmanlığı, sağlık mentörlüğü, evde bakım hizmetleri, siber güvenlik uzmanlığı, bilgi ve iletişim teknolojileri uzmanlığı, veri analistliği, pazarlama danışmanlığı, eğitim liderliği gibi mesleklerin alt yapısını oluşturabilecek programları tercih edin.

Hangi Meslekler Daha Kolay İş Sahibi Yapar?

Dördüncü endüstri devriminin yaşandığı günümüzde yeni iş alanları ve hizmet kategorilerinin ortaya çıktığını görüyoruz. Ülkemizdeki yükseköğretim kurumlarının bu duruma ne kadar hazır olduğu tartışılır bir durum. Bu nedenle sadece meslek değil üniversite tercihi de gelecekte iş bulma fırsatlarını doğrudan etkiliyor.

Örneğin gelecekte birçok meslekte bir yabancı dil biliyor olmak yetmeyebilir bu nedenle seçilecek yükseköğretim kurumunun bir ya da daha fazla dil öğrenmeye ilişkin sunduğu olanaklar önemli.

Matematik, fizik, kimya, sosyoloji gibi temel bilimlerin donanımlı biçimde verildiği, güncel ihtiyaçlara göre hazırlanan derslerin olduğu yükseköğretim programları daha etkili mezunlar veriyor ve piyasada tercih ediliyor.

Hangi meslek olursa olsun teknolojinin sadece kullanıcısı değil aynı zamanda üreticisi olabilmek değerli olacak.

Şu anda iş olanakları sağlık, sosyal hizmetler, mühendislik, güvenlik alanlarında daha yüksek ancak bu alanlar yakın gelecekte varolan şekliyle ihtiyaçları karşılamaya yetmeyecek ve farklılaşacak.

Örneğin günümüzde de popüler olan fizik tedavi ve rehabilitasyon alanı giderek daha fazla önem taşıyacak ve alışılagelmiş rehabilitasyon hizmetlerinin kapsamı 2025 yılına dek giderek genişleyecek. Rehabilitasyon mentörlüğü, uğraşı terapisi, tıbbi yardım hizmetleri uzmanlığı, eğitim ortamlarında rehabilitasyon danışmanlığı, evde bakım hizmetleri gibi alanlara dönük daha fazla istihdam ihtiyacı ortaya çıkacak.

Benzer şekilde psikoloji ve eğitim alanları da kişilik hizmetleri, beceri analistliği, öğretim koçluğu, eğitim liderliği gibi isimlerle istihdam alanı genişleyecek mesleklerden.

Bir de sevgili Ufuk Tarhan’ın taa 2013’te yazdığı seçimleri şuraya bırakayım:

Gözde iş alanları;

Yenilenebilir Enerji, Nano Teknoloji, Genetik, Biyo Teknoloji, Robot, Uçak, Uzay, Hologram, Arttırılmış Gerçeklik (Augmented Reality), Her türlü Oyun, Simülasyon, Siber Güvenlik, Gıda, Tarım, Hayvancılık, Doğa Bilimleri, Okyanus, Su, Çevre, Felsefe, Psikoloji, E-Ticaretin her türlüsü, E-Eğitim, ADmented (Arttırılmış) Reklamcılık, Geri Dönüşüm Uzmanı

Geleceğin Mesleklerine 45 tane örnek:

Hafıza Onarım ve Arttırma Uzmanı, Nano-Medikalci, Organ İmalatçısı / Tasarımcısı, Siber Polis, Siber Terör Uzmanı, Dikey Çiftçi (Dikey, gökdelen çiftlikler için), Dijital Çöpçü, Dijital Çöp Değerlendirme ve Geri Dönüşüm Uzmanı, Veri temizleyiciliği, İklim Kontrolörü ve Düzenleyicisi, Avatar Yöneticisi veya Hologram İlişkileri Koordinatörü, Hafıza Temizleme/Yenileme/Yükleme/Filtreleme Uzmanı, Zaman Planlamacısı, Simsarı, Komisyoncusu (Broker), Kişisel Marka Tasarımcısı ve Danışmanı, Çocuk ve EQ-IQ Tasarımcısı, Duygu Tasarımcısı, Salgın Hastalık Güvenlikçisi, Robot tamircileri, Robot İşçi Ajansı, İnternet Pazarlama Uzmanları, İş Terapistleri, Sürdürülebilir İş Modeli Uzmanları, Etki ve Mahremiyet Koruyucuları, Sağlık Karantinacıları, Biyoloji ve Gen Uzmanları, Simülasyon, oyun uzmanları, Holografikerler, Yaşam Koçları — Gurular, Rüya Gerçekleştiriciler, Tasarım Guruları, Enerji ve Kaynak Müfettişleri, Ekomanüpülatif Çiftçiler ve Balıkçılar, Taşeron- Fason Yöneticiliği, Değişim Yöneticiliği, Yönetici Menajerliği, Hot-Line İşletmeciliği, Akıllı tedarik yöneticiliği, Sanal Market işletmeciliği, Robotik Sorunlar Avukatlığı, Yapay Zeka Pazarlamacılığı, 5 duyu Reklam Tasarımcılığı, Soru Tasarımcılığı, Duygu Tasarımcılığı, Gen Terapistliği, Genetik Ekonomi, Bilgi Madenciliği, Alternatif Besin Müh., Franken Food Denetçiliği ( Genetiği ile oynanmış ürünlerin sağlığa zarar vermemesi için oluşacak denetim mekanizmaları ve bunları uygulayanlara denecek), Siber Teknoloji Mühendisi

Sevgiyle,

Bahar Anahmias, the future planner

Bir Kahve Molası