Boşanma, ebeveynlerden birinin uzakta çalışması veya vefatı durumunda çocukla baş başa kalan ebeveyn için durum zor olabiliyor.
Her çocuk için anne-babanın birlikteliğinin çok değerli olduğunu ancak bazı durumlarda ebeveynlerin birinin çocukla baş başa kalabildiğini söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi’nden Uzman Psikolog Selin Karabulut,
“Çocuğu ile baş başa kalan anne veya babanın öncelikleri, kuşkusuz çocukları olmak zorunda. Ancak bu durum kendilerine zaman ayırmamaları, kendi ihtiyaçlarını düşünmemeleri anlamına da gelmemeli”
açıklamasında bulundu.
Tek ebeveyn olma durumunda karşılaşılan en yaygın nedenin eşlerin boşanması olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi’nden Psikologu Selin Karabulut,
“Ayrıca; ebeveynden birinin vefatı ya da ebeveynden birinin uzakta çalışması gibi nedenlerden dolayı sınırlı görüşmeler de söz konusu olabiliyor” dedi.
Boşanma ya da ayrılık sonrası tek ebeveyn olmanın güncel yaşam zorlukları, ekonomik ve psikolojik zorluklarının olmasının çok normal olduğunu vurgulayan Karabulut,
“Bu durum diğer ebeveynin olmama (ayrılık, vefat vs.) sebebine bağlı olarak da değişebilmekle birlikte, bazı durumlar hem ebeveyn hem de çocuk açısından süreci biraz daha zorlaştırabiliyor. Örneğin beklenmedik, dramatik kayıplar hem geride kalan ebeveyn için hem de çocuklar için üstesinden gelinmesi gereken travmalar olarak kalabiliyor”
şeklinde konuştu.
0–6 yaş aralığı için anne önemli
Şiddet içeren geçimsizlik ve çocukların buna şahit olması, bununla yaşaması ve çiftlerin boşanması gibi durumlarında işler karmaşık hale gelebiliyor. Ailede annenin ya da babanın olmaması durumunda; her iki durum da hiç travmatik olmayabilir veya oldukça travmatik olabilir. Bu, diğer ebeveynin ne şekilde evden ayrıldığı ile ve hayattaysa evdeki ebeveynle olan ilişkisiyle oldukça ilintili.
Uzmanlar 0–6 yaş aralığındaki çocuk için annenin olmamasının bir parça daha zor olduğunu vurguluyorlar. Çünkü çocuk bu yaşlarda temel güven duygusunu anneden öğreniyor.
Ebeveyn mutlu olmalı ki çocuk da mutlu olsun
Boşanmadan / ayrılmadan sonra çocuğu ile baş başa kalan anne veya babanın önceliğinin çocuk olması gerektiğinin altını çizen Uzman Psikolog Selin Karabulut, “Ancak bu da kendilerine zaman ayırmamaları, kendi ihtiyaçlarını düşünmemeleri anlamına gelmemeli. Kişi mutlu olmalı ki, çocuğu da mutlu olabilsin” şeklinde konuştu.
Yetişkinler ruhsal, çocuklar davranışsal tepki gösteriyor
Çocukların tek ebeveyn durumuna alışmalarının zaman alabileceğini belirten Psikolog Selin Karabulut, “Özellikle çevrelerinde anne-babası birlikte olan aileleri gördüklerinde, bu durumu kendi durumlarıyla kıyaslama çabasına girebilirler” şeklinde konuştu.
Uç durumlar, travmalar, istismar yoksa, çocukların bu duruma alışmasının uzun sürmeyebileceğini söyleyen uzmanımız,
“Aslında çocukların, böyle durumlara yetişkinlerden çok daha kolay adapte olduklarını söyleyebiliriz.
Yetişkinler adapte olamadığında ruhsal sıkıntılar yaşarken, çocuklar davranışsal problemler yaşayarak tepki gösteriyor.
Örneğin tırnak yeme, ders başarısında düşme, öfke problemleri, uyku problemleri, ergenlik dönemindeyseler okul problemleri, arkadaş ilişkilerinde problemler en sık görülen tepkiler.
Ancak dikkat edilmelidir ki, bu tepkiler tütün-madde kullanımına kadar gidebilir”
dedi.
Tek ebeveyne öneriler:
Çocuğun tüm sorumluluklarını tek ebeveynin üstlenmesi durumunda şu önerilerde bulunuldu:
- Boşanma, ayrılık ya da vefat sonrası çocukla anne/baba ile ilgili konuşurken kişisel duygu ve düşüncelerinizi onlara yansıtmayın.
- Çocuğunuzla doğru, açık, net bir iletişim kurmaya özen gösterin.
- Boşanma sonrası çocuğunuzu “taraf” seçmeye zorlamayın.
- Her zaman çocuğunuzla özel zamanlar geçirin.
- Çocuğunuzla birebir zaman geçirdiğiniz gibi, sosyal ortamlarda da vakit geçirmeye çalışın.
Tek ebeveynle yaşıyor diye ona mahzun, üzgün, problemli çocuk gibi davranmayın, işlerinizin doğal akışını sürdürün.
- Çocuğunuzla ilgili olası problemleri hemen “tek ebeveynli oluş”a bağlamaktan kaçının.
- Boşanma, ayrılık ya da ölüm sonrası baba veya anne eksiğini aşırı çabayla kapamaya çalışmayın.
- Boşanma sonrası çocuk üzerinden savaşmayın.
- Eğer boşanma sonrası çocuğunuzu daha az görüyorsanız, uzaktaki anne/ baba olarak yaşadığınız evde çocuğunuza ait özel eşyalar, oyuncaklar, kitaplar olmasına özen gösterin.
- Çocuğunuzdan uzakta olduğunuz zamanlarda da çocuğunuzla mutlaka iletişimde kalın.
- Uzaktaki anne / baba olarak çocuğunuzla olduğunuz zamanlarda onun tercihlerini de göz önünde bulundurmaya çalışın.
- Çocuğunuz size diğer ebeveynden daha az geliyorsa, uzaktaki anne / baba olarak evinizde çocuğunuza misafir muamelesi yapmayın.
- Boşanma, ayrılık, ebeveynlerden birinin ölümü zor atlatılabilir; ihtiyaç halinde çocuğunuz ya da kendiniz için mutlaka uzman desteği almayı ihmal etmeyin.
Tolerans ve sevgi dolu günler dileğiyle,
Bahar Anahmias
Anneler ve mentorların buluşma noktası www.i-mom.org
